Ochrona ludności w czasach spokojnych – nowe obowiązki samorządów

Ustawa przywraca podstawy obrony cywilnej. Niedługo po wejściu jej w życie samorządy powinny móc starać się o dofinansowanie zadań – mówi radca prawny Adrian Pokrywczyński, ekspert ds. prawnych w Biurze Związku Powiatów Polskich.

Wraz z początkiem 2025 r. ma wejść w życie ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej, zgodnie z którą organami ochrony ludności są wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, wojewoda. Ustawa nakłada na te organy obowiązek ochrony ludności jeszcze przed wystąpieniem sytuacji kryzysowej. Które z zadań już teraz mogą podejmować samorządowcy?

Zacząłbym od tego, że przepisy ustawy co do założeń są momentami na tyle ogólne, że ciężko mówić tu o jakimś rewolucyjnym spojrzeniu systemowym. Nawet intuicyjnie wiemy, że cała administracja publiczna jest wprzęgnięta ze swojej istoty w ochronę swoich obywateli. I wiemy, że w razie czego to ona organizuje ewakuację, uruchamia zasoby, wydaje stosowne zarządzenia itd. Generalnie, moim zdaniem, ustawa nie tworzy nowego systemu ochrony ludności, a bardziej go porządkuje, opierając na obecnej strukturze administracji i jednoznacznie dając podstawę do tego co można w ramach systemu robić albo rozwiewając dotychczasowe wątpliwości. Zresztą, to przyznawali nawet sami twórcy ustawy, a więc strona rządowa.

Czy jednak coś ta ustawa zmienia?

Ustawa przywraca podstawy obrony cywilnej, która oprze się na systemie ochrony ludności. Z tej perspektywy można to ocenić pozytywnie – nie rewolucja, a systematyzacja. W dużej mierze funkcjonowanie systemu ma być...